گزارش روزنامه قانون: گلاره کلانتری
منبع:روزنامه قانون 14 دی 94
مصاحبه بریده شده من در این گزارش
همه می دانیم ، هرگاه
افرادی بخواهند در کار خود به عنوان عنصری حرفه ای مطرح شوند ، باید
شرایط سخت آن را بپذیرند.حرفه معلمی نیز از این قاعده مستثنا نیست،
نیروهایی که به عنوان مدرس در آموزش و پرورش مشغول اند. در سیستم نظام
آموزشی دارای چند دسته از معلمان هستیم که برخی از آنان به دلیل رسمی
بودن از همان بدو ورود به آموزش وپرورش مشغول به تدریس می شوند. در
عین حال برخی معلمانی حقالتدریس هستند و در برخی رشتهها از جانب
آموزش و پرورش جذب میشوند و پس از مدتی اگر آموزش و پرورش به نیرو
احتیاج داشت به صورت رسمی استخدام میشوند. با این حال، فرآیند
استخدام حقالتدریسیها به صورت رسمی در بیشتر موارد حدود 6 سال به
طول میانجامد و در این مدت، بیشتر این معلمان از شرایط خود ناراضی
اند. دسته دیگر از معلمان وجود دارند که به مراتب دارای شرایط شغلی
سخت ودردناک تر نسبت به دو دسته ای که نام برده شد دارند،چرا که
این معلمان به عنوان معلمان آزاد شناخته شده اند که حکم ابلاغی برای
آنها صادر نمیشود، از خدمات بیمهای برخوردار نیستند و تنها به صورت
شفاهی با آنها توافق میشود. گفته میشود به کار گیری این نوع از معلمان
در سه سال اخیر مرسوم شده امااکنون جذب آنها متوقف شده است. از نیروی
کار معلمان آزاد در مناطق محروم و روستایی استفاده میشود که به دلیل
صعبالعبور بودن نیروهای نوع دیگر حاضر به خدمت در آن مناطق نیستند.
معلمان چه مشکلاتی دارند؟
مشکل مشترکی که میان معلمان وجود داردمسکن است؛معلمانی که مبلغ زیادی
از حقوق خود را صرف کرایه خانه میکنند. بسیاری از معلمان پس از سالها
خدمت در آموزش و پرورش، همچنان نتوانستهاند مسکن شخصی داشته باشند و
مقدار بسیاری از حقوق خود را هزینه کرایه خانه میکنند.برخی از معلمان
مشکلات خود را رفت و آمد به مناطقی عنوان میکنند که با وجود
صعبالعبور بودن، هیچ مزایایی برای خدمت در آن مناطق به آنها ارائه
نمیشود.وام، بیمه، پاداش و مزایا از مواردی است که این معلمان از آنها
ابراز رضایت نمیکنند و آن را در مقایسه با مزایای سایر مشاغل نامناسب و
نابرابر میدانند.معلمان مناطق محروم هیچ پاداشی دریافت نمی کنند این
درحالی است که در روزهای سخت پاییز و زمستان باید مسافت طولانی را از
محل سکونت خود طی کرده تا به محل خدمت خود برسند.اما در مسیر ممکن
است با مشکلات زیادی روبرو شوند که به دلیل تنها بودن، به موقع نرسیدن
کمک های خدمات رسانی دیگر نتوانند به خانه گرم خود بازگردند. مسئله
اصلی اینجاست که در تمام این سالها دولتهای مختلف نتوانستهاند برای
کسب رضایت این قشر زحمتکش در مناطق صعب العبور، که تعلیم و تربیت کودکان
ما نیز در دست آنهاست، به نتایج قابلقبولی دست پیدا کنند. بنابراین
مشکلات معیشتی معلمان ربطی به امروز و دیروز ندارد بلکه همانند کلافی
است که در تمام این سال ها سردرگم بوده و هیچ کسی چاره ای برای آن پیدا
نکرده است.بدون شک مواردی که ذکر شد، تمام مشکلات معلمان را پوشش
نمیدهد اما مسئلهای که بسیار حائز اهمیت است اینکه اگر مجموع این
مشکلات و حل نشود، نوعی بیانگیزگی به دلیل فشارهای معیشتی و سختی کار
در معلمان ایجاد شده که به مراتب مشکلاتی اساسی و ریشه ای برای نظام
آموزشی کشور به وجود خواهد آورد.
حوادث تلخی که برای برخی از معلمان اتفاق افتاده است
« روز چهارشنبه 25 آذر معلم استان کهگیلویه وبویراحمد در مسیر بازگشت از
روستای محل خدمت خود به خانهاش در سرمای شدید، جان سپرد.علی بخش
نوروزی معلم مدرسه شهیدان سروشنژاد روستای طسوج از توابع استان
کهگیلویه وبویراحمد دارای ٢٥سال سابقه در مقطع ابتدایی بود. آقای
نوروزی عصر چهارشنبه ٢٥ آذر امسال مانند هر هفته از روستا به سمت خانه
حرکت کرد اما این هفته با هفتههای گذشته تفاوت داشت. فاصله روستای طسوج
بیش از ٦٠کیلومتر از چرام مرکز شهرستان است و حدود ٢٠ کیلومتر از جاده،
خاکی و برفگیر است.عصر چهارشنبه وقتی آقامعلم به همراه ٢نفر دیگر راهی
چرام بودند، خودروی آنها در مسیر جاده خاکی و سرمای شدید، متوقف
شد. نیروهای کمکی به موقع نمی رسند و آقامعلم و یکی از سرنشینان خودرو
بر اثر سرما جان میبازند. این درحالی است که سرنشین دیگر خودرو در
بیمارستان دهدشت بستری است.» البته ماجرا فقط به قصه دردناک معلم
کهگیلویهوبویراحمد ختم نمی شود چرا که «علی اسدزاده» ۹ سال در مناطق
سرد، صعبالعبور و کوهستانی لرستان به دانشآموزان و کودکان عشایر درس
میداد. سرمای شدید مناطقی که معلم گاه ساعتها پای پیاده در آنجا
راه میرفت، به لخته شدن خون در پای او و قطع پای چپش تا بالای زانو منجر
میشود.» از این حکایتها در اقصی نقاط کشور وجود دارد که در برخی
موارد ممکن است حتی رسانهای نشود. به همین منظور «قانون» با
«محمدروزبهانی»کارشناس آموزش در زمینه اینکه آیا سازمان های مختلف برای
خدمات رسانی به معلمان بیتوته فعالیت های لازم را دارد گفتوگو کرده که
به شرح زیر است :کارشناس آموزشی در باره اینکه معلمانی که دچار حادثه
می شوند آیا قانونی در کشور وجود دارد که بتواند حقوق آنها را پیگیری
کند، میگوید:« آموزش و پرورش دارای بخش حقوقی است و زمانی که معلم
دچار حادثه ای شود به این بخش مراجعه میکند و مشاورهایی که در این
مراکز هستند وکالت آنها را برعهده می گیرند تا بتوانند حقوق از دست
رفته خود را بگیرند.»به گفته محمد روزبهانی، در زمینه معلمان حادثه
دیده نکته ای وجود دارد که باید به آن توجه کرد که در برخی از
دولت ها به این معلم ها توجه نمی شود و این معلم ها باید برای گرفتن
حقوق خود روزها و بعضا سال ها دوندگی کنند تا بتوانند حقوق از دست
رفته خود را به دلیل حادثه دریافت کنند.اما در دولت تدبیر و امید
معلمانی که به دلیل سختی مسیر اتفاقات ناخوشایندی برایشان می افتد خود
یا خانوادههایشان به آسانی میتوانند حقوق از کار افتادگی و بازنشستگی
را طلب کنند.»به گفته وی، «در کشور خلاقانونی برای معلمان احساس نمی
شود و اکنون این قانون در حال اجرا شدن است.در بعضی موارد معلم ممکن
است حق بیمه خود را بعد از حادثه نتواند دریافت کند که دیگر در
اینجا انتقاد به سازمان تامین اجتماعی است. حتی معلمانی که در مناطق
صعبالعبور در حال خدمت رسانی هستند باید از وزارت راه و شهرسازی
درخواست کرد که این راه های صعبالعبور را هموار کنند» . بنابراین بیش
از پیش به امکانات زیر ساختی در کشور توسط مسئولان توجه شود. اما آموزش و
پرورش می تواند برای معلمانی که در این مناطق ممکن است حادثه آفرین
باشد از لحاظ مادی و معنوی آنها را مورد حمایت های ویژه قرار دهد.»
معلم با مشکلات معیشتی نمی تواند تأثیرگذار باشد
عوامل مؤثر برمنش و روحیه دانش آموزان، روحیه معلم، رفتار، بیان، سعه صدر
و انگیزه مدرسه است. در محیط مدرسه و کلاس درس روحیه معلم، رفتار
معلم، بیان معلم، سعه صدر معلم و... تأثیر مستقیم بر رفتار و روحیه دانش
آموزان دارد. اگر معلم دارای روحیه ای خوب و شاد باشد دانش آموزان
نیز دارای روحیه ای شاد و خوب خواهند بود و اگر معلم با انگیزه بالا
وارد کلاس شود و تدریس را با انگیزه شروع نماید سبب افزایش انگیزه
مطالعه و جست وجو و یادگیری در دانش آموزان خواهد شد. لازمه برخورد
مناسب و توام با متانت دانش آموزان با مشکلات آموزشی و پرورشی خود،
داشتن معلمانی صبور و با سعه صدر بالاست. اما اگر معلم دارای مشکل
معیشتی باشد چگونه قادر است روحیه ای شاد داشته باشد، چگونه باید
صبور باشد و با کدام انگیزه بالا وارد کلاس شود. مسئولان با داشتن
برنامهریزیای که پشتوانه مطالعه باشد میتوانند مشکلاتی که در زمینه
معیشتی وجود دارد را حل کنند.چگونه می توان انتظار داشت معلمی که با
خستگی وارد کلاس می شود روحیه ای شاد داشته باشد و با شور و نشاط و پر
انرژی کلاس را اداره کند.در پایان می توان نتیجه گرفت که اگر معلمان
عملکرد مناسبی در کلاس نداشته باشند می تواند منجر به افت تحصیلی و
در درازمدت ترک تحصیل تعدادی از دانش آموزان شود و دوری از کلاس و
درس می تواند سبب افزایش آمار ناهنجاری ها و آسیبهای اجتماعی میشود.
از آنجا که پیشگیری هموار آسانتر و ارزانتر از درمان است، شایسته است
هزینههایی به وزارت آموزش و پرورش تزریق شود تا باعث ارتقای سطح معیشت و
رفاه معلمان شود. ارتقای سطح معیشت و رفاه معلمان به طور سیستماتیک سبب
اعتلای جایگاه و منزلت معلمان خواهد شد.